Nước cờ mạo hiểm của Thủ tướng Nhật Naoto Kan

Thủ tướng Nhật Naoto Kan chọn phương án liên kết với Đảng Dân chủ Xã hội (SDP) đối lập nhằm đảm bảo đa số 2/3 ghế tại Hạ viện và đảm bảo dự thảo ngân sách cho tài khóa 2011 được thông qua tại Quốc hội. Tuy nhiên, phương án mới mà không mới này đã vấp phải sự phản đối từ ngay trong nội bộ DPJ do SDP có quan điểm khác biệt với đảng cầm quyền trong các vấn đề quốc phòng, an ninh và ngoại giao.
Theo nhật báo Asahi, trong bối cảnh Đảng Công minh đang thể hiện quan điểm chống đối Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) cầm quyền, Thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan đã quay trở lại với phương án liên kết với Đảng Dân chủ Xã hội (SDP) đối lập nhằm đảm bảo đa số 2/3 ghế tại Hạ viện và đảm bảo dự thảo ngân sách cho tài khóa 2011 được thông qua tại Quốc hội.

Tuy nhiên, phương án mới mà không mới này đã vấp phải sự phản đối từ ngay trong nội bộ DPJ do SDP có quan điểm khác biệt với đảng cầm quyền trong các vấn đề quốc phòng, an ninh và ngoại giao.

Trước khi quay lại tìm kiếm sự hợp tác của SDP, DPJ đã đưa ra đề xuất rằng đảng này sẵn sàng sửa đổi dự thảo ngân sách cho tài khóa 2011 để giành được sự ủng hộ của Đảng Công minh. Tuy nhiên, trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ đối với nội các của Thủ tướng Kan liên tục giảm, cả Đảng Công minh và Soka Gakkai, tổ chức Phật giáo ủng hộ Đảng Công minh, đã quay sang chỉ trích Chính phủ.

Chủ tịch Đảng Công minh Natsuo Yamaguchi đã khẳng định đảng này sẽ không thương lượng với DPJ nếu dự thảo ngân sách không có những thay đổi lớn.

Bên cạnh đó, việc các ứng cử viên của DPJ liên tục thất bại trong các cuộc bầu cử địa phương ở tỉnh Aichi và thành phố Nagoya càng khiến Đảng Công minh giữ khoảng cách với đảng cầm quyền.

Một thành viên Ban Chấp hành DPJ cho rằng “rất khó có thể hình thành liên minh với Đảng Công minh trước thời điểm diễn ra các cuộc bầu cử địa phương vào tháng 4/2011.

Trong bối cảnh đó, Thủ tướng Kan đã buộc phải thay đổi chiến thuật. Phát biểu với các phóng viên hôm 8/2, ông nói: “Tôi muốn thực hiện các chính sách đã được nêu trong thỏa thuận thành lập liên minh cầm quyền năm 2009 giữa DPJ, SDP và Đảng Quốc dân mới (PNP)."

Để giành được sự ủng hộ của SDP, đảng đã từng thuộc liên minh cầm quyền do DPJ lãnh đạo, Thủ tướng Kan có thể phải có những nhượng bộ lớn trong các chính sách. Đây là nước cờ mạo hiểm của Thủ tướng Kan trong khi chưa có gì đảm bảo các kế hoạch cải cách hệ thống an sinh xã hội và hệ thống thuế của Thủ tướng Kan sẽ đạt được tiến triển.

Các nguồn tin giấu tên cho biết DPJ sẽ bắt đầu các cuộc thảo luận chính sách với SDP nhằm giành đa số 2/3 ghế tại Hạ viện, qua đó có thể thông qua các dự luật quan trọng trong cuộc bỏ phiếu lần hai cho dù Thượng viện, hiện do phe đối lập kiểm soát, có ủng hộ hay phủ quyết các dự luật đó. Chính phủ của Thủ tướng Kan sẽ tìm cách giành sự ủng hộ của SDP và PNP thông qua việc cùng đệ trình các dự luật.

Hiện nay, SDP muốn sửa đổi toàn diện Luật về phái cử lao động, trong khi PNP từ lâu vẫn kêu gọi xem xét lại chương trình tư hữu hóa ngành bưu điện. Ngày 8/2, Chủ tịch PNP Shizuka Kamei nói với Thủ tướng Kan rằng: “Vấn đề cấp bách nhất là thông qua các dự luật liên quan tới ngân sách. Tôi sẽ nỗ lực để giành được sự hợp tác của SDP.”

Ngày 8/2, Tổng Thư ký DPJ Katsuya Okada, quyền Chủ tịch DPJ Yoshito Sengoku và các thành viên khác của DPJ đã nhóm họp với các đồng nghiệp SDP, trong đó có Phó Chủ tịch Seiji Mataichi và Tổng Thư ký Yasumasa Shigeno, để tìm kiếm sự hợp tác của đảng này tại Quốc hội.

Để đổi lại việc bỏ phiếu ủng hộ các dự luật liên quan tới ngân sách, các quan chức SDP đã đưa ra 2 điều kiện: một là phải sửa đổi dự thảo ngân sách cho tài khóa 2011 để loại bỏ các khoản chi phí liên quan tới việc di chuyển căn cứ không quân Futenma của quân đội Mỹ ở tỉnh Okinawa; hai là sửa đổi đề xuất về cắt giảm thuế công ty.

Đáp lại, các quan chức DPJ cho biết họ sẽ tìm cách thông qua các điều khoản sửa đổi Luật phái cử lao động và sẽ cân nhắc sửa đổi dự thảo ngân sách cho tài khóa 2011.

Trong trường hợp DPJ sử dụng quy định đa số 2/3 ghế tại Hạ viện để thông qua các dự luật liên quan tới ngân sách với sự ủng hộ của SDP, Đảng Dân chủ Tự do (LDP) đối lập và Đảng Công minh có thể sẽ bác bỏ bất cứ đề nghị thảo luận liên đảng về việc cải cách các hệ thống an sinh xã hội và thuế. Và cho dù nếu DPJ có sự hợp tác của SDP và các nghị sỹ độc lập thân Chính phủ, liên minh cầm quyền do DPJ lãnh đạo sẽ chỉ tạm thời giữ đa số 2/3 ghế tại Hạ viện.

Nhằm ngăn cản các nghị sỹ DPJ bỏ phiếu chống lại các chủ trương của đảng, Ban Chấp hành DPJ có thể sẽ nương tay về vấn đề xử lý cựu Chủ tịch DPJ Ichiro Ozawa, người đã bị truy tố ngày 31/1 với tội danh vi phạm Luật kiểm soát các quỹ chính trị.

Chính quyền Kan sẽ chỉ biết rõ liệu có hội đủ số phiếu để thông qua các dự luật liên quan tới ngân sách hay không khi dự thảo ngân sách được đệ trình lên Hạ viện để thông qua vào cuối tháng Hai hoặc đầu tháng Ba năm 2011./.

(TTXVN/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục