Như một quy luật, cứ gần đến Tết Nguyên đán, tình hình buôn lậu trên các tuyến biên giới qua tỉnh Quảng Ninh ngày càng phức tạp.
Thành phố Móng Cái được coi là điểm "nóng" nhất về buôn lậu ở vùng biên Quảng Ninh cả trên bộ lẫn đường biển. Bất chấp sự kiểm soát của cơ quan chức năng, hàng lậu vẫn đang tìm mọi cách tràn qua biên giới tuồn vào nội địa...
Thủ đoạn tinh vi, manh động
Các cơ quan chức năng càng kiểm soát gắt gao thì các đối tượng buôn lậu cũng nhanh chóng thay đổi phương thức, thủ đoạn cho "thích nghi" với tình hình.
Trên tuyến biển, các đối tượng dựa vào địa hình phức tạp như có nhiều đảo hoang, nhiều luồng lạch, cửa biển để ẩn nấp, di chuyển lẩn trốn nên rất khó khăn cho công tác đấu tranh ngăn chặn.
Để đối phó với các lực lượng trên biển, các đối tượng này dùng tàu gỗ nhỏ trọng tải dưới 100 tấn lợi dụng sương mù, đêm tối ẩn nấp tại các đảo hoặc trà trộn vào các phương tiện đánh bắt hải sản của ngư dân ở khu vực đảo Lòng Trần để đưa hàng hóa vượt sang biên giới.
Đối với than lậu, để trốn tránh các cơ quan chức năng, các đối tượng vận chuyển than trái phép sang Trung Quốc thường cho tàu đi phía ngoài khơi, cách huyện Cô Tô từ 35-40 hải lý, giáp đường phân định Vịnh Bắc Bộ...
Các đối tượng thường cất giấu hàng vào khoang máy, thành tàu sau đó che đậy, phủ lưới để nguỵ trang nhằm che mắt các lực lượng tuần tra, kiểm soát. Thậm chí, các đối tượng còn cắt cử đội quân "chim lợn" để theo dõi và kịp thời thông báo cho chúng mọi di biến động của lực lượng chức năng. Hàng hóa xuất lậu thường là than, quặng, cá, sứa đã qua sơ chế và hàng nhập lậu thường là pháo, gạch men, thịt gia cầm, hàng gia dụng...
Trên tuyến đường bộ, nhất là tại các khu vực có địa hình phức tạp và các tuyến đường mòn trên biên giới như khu vực hai bên cánh gà cửa khẩu Ka Long, Bắc Luân, khu vực đường biên giới từ Km 1 đến Km 3 thuộc địa phận các phường Ka Long, Ninh Dương, Hải Yên, khu vực Vàng Lầy thuộc phường Trần Phú (thành phố Móng Cái)…, các đối tượng còn liều lĩnh hơn với đủ mọi phương thức, thủ đoạn hết sức tinh vi, xảo quyệt.
Trước kia hàng lậu từ bên kia biên giới Trung Quốc được cửu vạn “cõng” theo đường mòn đến một số điểm tập kết xung quanh thành phố Móng Cái, bốc lên ôtô và thẳng tiến vào sâu trong nội địa. Nay dân buôn lậu xé lẻ hàng hóa, dùng đò vận chuyển qua sông, thuê cửu vạn vác hàng qua các đường mòn biên giới, và thường tập trung vào nhóm hàng có thuế suất cao như quần áo may sẵn, phụ tùng xe đạp, xe máy, hàng điện tử, điện lạnh, đầu thu tín hiệu kỹ thuật số, điện thoại di động, thuốc lá ngoại...
Sau đó, các "đầu nậu" đưa hàng lên xe môtô chở vào các chợ, bến xe, các nhà dân sát đường biên giới hoặc thuê xe ôm chở hàng thẳng lên khu vực Km số 9 đến Km 21 nhằm trốn tránh Trạm kiểm soát liên hợp Km 15-Bến tầu Dân Tiến.
Các đối tượng còn lợi dụng đêm tối dùng xe ôm vận chuyển hàng lậu qua 2 bên cánh gà của Trạm kiểm soát liên hợp Km 15- Bến tàu Dân Tiến. Các chủ hàng đều có điện thoại di động, bộ đàm để nhận thông tin từ "chim lợn" và chỉ đạo "dân cửu" trốn tránh mọi di biến động của các lực lượng chống buôn lậu.
Để qua mặt các lực lượng kiểm soát chống buôn lậu, các đối tượng còn nghĩ ra chiêu chế những hầm chứa hàng trên các loại xe ôtô. Các mặt hàng bình thường luôn được đối tượng để công khai trên sàn, gầm xe; còn các mặt hàng “chất”, hàng "độc”, hàng có giá trị như chíp điện tử, điện thoại di động, thiết bị máy vi tính... luôn được cất giấu kỹ ở các vách ngăn, hầm hàng tự tạo rất khó phát hiện.
Một cán bộ hải quan phụ trách chống buôn lậu tiết lộ: "Trung bình mỗi xe được các đối tượng cải hoán để giấu hàng luôn có ít nhất gần chục hầm hàng, có hầm chỉ bằng 1 viên gạch... Nếu không phải người trong nghề thì không thể phát hiện và biết cách mở những hầm hàng kiểu này."
Nỗ lực chống buôn lậu
Theo Chi cục Hải quan Móng Cái, để ngăn chặn, hạn chế tình trạng buôn lậu, vận chuyển hàng trái phép trong những tháng cao điểm, nhất là vào dịp Tết Nguyên đán Tân Mão 2011, các cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ninh đang tập trung tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho từng đơn vị, từng cán bộ, chiến sỹ làm công tác chống buôn lậu; tăng cường các biện pháp nghiệp vụ biên phòng; phối hợp với các ngành chức năng thường xuyên tuần tra kiểm soát khu vực biên giới, vùng biển không để hàng hoá thẩm lậu vào nội địa; xây dựng kế hoạch đấu tranh triệt phá tận gốc các đường dây buôn bán, vận chuyển hàng cấm từ nước ngoài vào Việt Nam.
Đối với các khu vực giáp ranh đường biên giới, chính quyền địa phương tiếp tục tuyên truyền, vận động các cơ quan, doanh nghiệp, trường học, tổ chức xã hội, khu phố, thôn bản, hộ gia đình ký cam kết không sản xuất buôn bán, vận chuyển, tàng trữ hàng cấm, hàng nhập lậu; phân công cán bộ, đảng viên theo dõi, chỉ đạo từng địa bàn cụ thể về công tác này.
Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng như Hải quan, Biên phòng, Công an, Quản lý thị trường, tăng cường kiểm tra, kiểm soát các địa bàn trọng yếu, đấu tranh, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm, kiên quyết không để hình thành các tụ điểm tập kết hàng nhậu lớn trên địa bàn; tích cực xây dựng và sử dụng có hiệu quả mạng lưới cơ sở bí mật, cộng tác viên để đi sâu nắm bắt, triệt phá các đường dây, ổ nhóm buôn lậu lớn, buôn lậu có tổ chức...
Theo thống kê của Đội kiểm soát Hải quan số 1 (Cục Hải quan Quảng Ninh), trong năm 2010, đội đã bắt giữ 94 buôn lậu, gian lận thương mại trị giá trên 5,4 tỷ đồng. Điển hình là hai vụ bắt 960 chai rượu Ballantines 21 và 204 chai rượu Chivas 18 lậu vào tháng 10 và 11 vừa qua, trị giá trên 1,6 tỷ đồng... Còn tại Trạm kiểm soát liên hợp Km15 - Bến tàu Dân Tiến (đây là chốt chặn cuối cùng của thành phố Móng Cái trước khi vào sâu trong nội địa) trong năm 2010, Trạm này đã bắt giữ 117 vụ buôn lậu, trị giá trên 3,1 tỷ đồng; trong đó điển hình là bắt giữ gần 640kg pháo hoa nổ, khoảng 32.000 bao thuốc lá giả; trên 43.000 đồ chơi bạo lực trẻ em; 18 tấn gà lậu...
Hiện tượng vận chuyển than trái phép qua biên giới cũng đang diễn biến phức tạp. Điển hình mới đây, lực lượng chức năng Quảng Ninh liên tục bắt giữ các tàu chở than lậu gồm: 5 tàu (QN.5262, HN.1112, HN.1067, NĐ.0190 và 1 tàu không biển kiểm soát) vận chuyển 4.500 tấn than trái phép; tàu HN.0712 vận chuyển trái phép trên 1.000 tấn than và 6 tàu vận chuyển khoảng 1.500 tấn than trái phép...
Vẫn biết chống và chặn đứng nạn buôn lậu là bài toán khó, nhưng nếu có sự vào cuộc đồng bộ "thật sự" của các cơ quan chức năng và được người dân vùng biên ủng hộ thì việc chống buôn lậu ở Quảng Ninh cũng không hẳn là "nhiệm vụ bất khả thi"!./.
Thành phố Móng Cái được coi là điểm "nóng" nhất về buôn lậu ở vùng biên Quảng Ninh cả trên bộ lẫn đường biển. Bất chấp sự kiểm soát của cơ quan chức năng, hàng lậu vẫn đang tìm mọi cách tràn qua biên giới tuồn vào nội địa...
Thủ đoạn tinh vi, manh động
Các cơ quan chức năng càng kiểm soát gắt gao thì các đối tượng buôn lậu cũng nhanh chóng thay đổi phương thức, thủ đoạn cho "thích nghi" với tình hình.
Trên tuyến biển, các đối tượng dựa vào địa hình phức tạp như có nhiều đảo hoang, nhiều luồng lạch, cửa biển để ẩn nấp, di chuyển lẩn trốn nên rất khó khăn cho công tác đấu tranh ngăn chặn.
Để đối phó với các lực lượng trên biển, các đối tượng này dùng tàu gỗ nhỏ trọng tải dưới 100 tấn lợi dụng sương mù, đêm tối ẩn nấp tại các đảo hoặc trà trộn vào các phương tiện đánh bắt hải sản của ngư dân ở khu vực đảo Lòng Trần để đưa hàng hóa vượt sang biên giới.
Đối với than lậu, để trốn tránh các cơ quan chức năng, các đối tượng vận chuyển than trái phép sang Trung Quốc thường cho tàu đi phía ngoài khơi, cách huyện Cô Tô từ 35-40 hải lý, giáp đường phân định Vịnh Bắc Bộ...
Các đối tượng thường cất giấu hàng vào khoang máy, thành tàu sau đó che đậy, phủ lưới để nguỵ trang nhằm che mắt các lực lượng tuần tra, kiểm soát. Thậm chí, các đối tượng còn cắt cử đội quân "chim lợn" để theo dõi và kịp thời thông báo cho chúng mọi di biến động của lực lượng chức năng. Hàng hóa xuất lậu thường là than, quặng, cá, sứa đã qua sơ chế và hàng nhập lậu thường là pháo, gạch men, thịt gia cầm, hàng gia dụng...
Trên tuyến đường bộ, nhất là tại các khu vực có địa hình phức tạp và các tuyến đường mòn trên biên giới như khu vực hai bên cánh gà cửa khẩu Ka Long, Bắc Luân, khu vực đường biên giới từ Km 1 đến Km 3 thuộc địa phận các phường Ka Long, Ninh Dương, Hải Yên, khu vực Vàng Lầy thuộc phường Trần Phú (thành phố Móng Cái)…, các đối tượng còn liều lĩnh hơn với đủ mọi phương thức, thủ đoạn hết sức tinh vi, xảo quyệt.
Trước kia hàng lậu từ bên kia biên giới Trung Quốc được cửu vạn “cõng” theo đường mòn đến một số điểm tập kết xung quanh thành phố Móng Cái, bốc lên ôtô và thẳng tiến vào sâu trong nội địa. Nay dân buôn lậu xé lẻ hàng hóa, dùng đò vận chuyển qua sông, thuê cửu vạn vác hàng qua các đường mòn biên giới, và thường tập trung vào nhóm hàng có thuế suất cao như quần áo may sẵn, phụ tùng xe đạp, xe máy, hàng điện tử, điện lạnh, đầu thu tín hiệu kỹ thuật số, điện thoại di động, thuốc lá ngoại...
Sau đó, các "đầu nậu" đưa hàng lên xe môtô chở vào các chợ, bến xe, các nhà dân sát đường biên giới hoặc thuê xe ôm chở hàng thẳng lên khu vực Km số 9 đến Km 21 nhằm trốn tránh Trạm kiểm soát liên hợp Km 15-Bến tầu Dân Tiến.
Các đối tượng còn lợi dụng đêm tối dùng xe ôm vận chuyển hàng lậu qua 2 bên cánh gà của Trạm kiểm soát liên hợp Km 15- Bến tàu Dân Tiến. Các chủ hàng đều có điện thoại di động, bộ đàm để nhận thông tin từ "chim lợn" và chỉ đạo "dân cửu" trốn tránh mọi di biến động của các lực lượng chống buôn lậu.
Để qua mặt các lực lượng kiểm soát chống buôn lậu, các đối tượng còn nghĩ ra chiêu chế những hầm chứa hàng trên các loại xe ôtô. Các mặt hàng bình thường luôn được đối tượng để công khai trên sàn, gầm xe; còn các mặt hàng “chất”, hàng "độc”, hàng có giá trị như chíp điện tử, điện thoại di động, thiết bị máy vi tính... luôn được cất giấu kỹ ở các vách ngăn, hầm hàng tự tạo rất khó phát hiện.
Một cán bộ hải quan phụ trách chống buôn lậu tiết lộ: "Trung bình mỗi xe được các đối tượng cải hoán để giấu hàng luôn có ít nhất gần chục hầm hàng, có hầm chỉ bằng 1 viên gạch... Nếu không phải người trong nghề thì không thể phát hiện và biết cách mở những hầm hàng kiểu này."
Nỗ lực chống buôn lậu
Theo Chi cục Hải quan Móng Cái, để ngăn chặn, hạn chế tình trạng buôn lậu, vận chuyển hàng trái phép trong những tháng cao điểm, nhất là vào dịp Tết Nguyên đán Tân Mão 2011, các cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ninh đang tập trung tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho từng đơn vị, từng cán bộ, chiến sỹ làm công tác chống buôn lậu; tăng cường các biện pháp nghiệp vụ biên phòng; phối hợp với các ngành chức năng thường xuyên tuần tra kiểm soát khu vực biên giới, vùng biển không để hàng hoá thẩm lậu vào nội địa; xây dựng kế hoạch đấu tranh triệt phá tận gốc các đường dây buôn bán, vận chuyển hàng cấm từ nước ngoài vào Việt Nam.
Đối với các khu vực giáp ranh đường biên giới, chính quyền địa phương tiếp tục tuyên truyền, vận động các cơ quan, doanh nghiệp, trường học, tổ chức xã hội, khu phố, thôn bản, hộ gia đình ký cam kết không sản xuất buôn bán, vận chuyển, tàng trữ hàng cấm, hàng nhập lậu; phân công cán bộ, đảng viên theo dõi, chỉ đạo từng địa bàn cụ thể về công tác này.
Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng như Hải quan, Biên phòng, Công an, Quản lý thị trường, tăng cường kiểm tra, kiểm soát các địa bàn trọng yếu, đấu tranh, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm, kiên quyết không để hình thành các tụ điểm tập kết hàng nhậu lớn trên địa bàn; tích cực xây dựng và sử dụng có hiệu quả mạng lưới cơ sở bí mật, cộng tác viên để đi sâu nắm bắt, triệt phá các đường dây, ổ nhóm buôn lậu lớn, buôn lậu có tổ chức...
Theo thống kê của Đội kiểm soát Hải quan số 1 (Cục Hải quan Quảng Ninh), trong năm 2010, đội đã bắt giữ 94 buôn lậu, gian lận thương mại trị giá trên 5,4 tỷ đồng. Điển hình là hai vụ bắt 960 chai rượu Ballantines 21 và 204 chai rượu Chivas 18 lậu vào tháng 10 và 11 vừa qua, trị giá trên 1,6 tỷ đồng... Còn tại Trạm kiểm soát liên hợp Km15 - Bến tàu Dân Tiến (đây là chốt chặn cuối cùng của thành phố Móng Cái trước khi vào sâu trong nội địa) trong năm 2010, Trạm này đã bắt giữ 117 vụ buôn lậu, trị giá trên 3,1 tỷ đồng; trong đó điển hình là bắt giữ gần 640kg pháo hoa nổ, khoảng 32.000 bao thuốc lá giả; trên 43.000 đồ chơi bạo lực trẻ em; 18 tấn gà lậu...
Hiện tượng vận chuyển than trái phép qua biên giới cũng đang diễn biến phức tạp. Điển hình mới đây, lực lượng chức năng Quảng Ninh liên tục bắt giữ các tàu chở than lậu gồm: 5 tàu (QN.5262, HN.1112, HN.1067, NĐ.0190 và 1 tàu không biển kiểm soát) vận chuyển 4.500 tấn than trái phép; tàu HN.0712 vận chuyển trái phép trên 1.000 tấn than và 6 tàu vận chuyển khoảng 1.500 tấn than trái phép...
Vẫn biết chống và chặn đứng nạn buôn lậu là bài toán khó, nhưng nếu có sự vào cuộc đồng bộ "thật sự" của các cơ quan chức năng và được người dân vùng biên ủng hộ thì việc chống buôn lậu ở Quảng Ninh cũng không hẳn là "nhiệm vụ bất khả thi"!./.
Mạnh Tú (TTXVN/Vietnam+)