Bị bắt phải "sống thực vật" trong suốt 23 năm

Bị liệt và không thể nói hay ra “ám hiệu”, dù hoàn toàn tỉnh táo nhưng anh Ron Houben đã bị xếp vào nhóm "sống thực vật" suốt 23 năm.
Hãy tưởng tượng bạn nằm trên giường bệnh, trong phòng dành cho người rơi vào đời sống thực vật. Ai cũng nghĩ rằng bạn chẳng biết gì về những chuyện đang diễn ra xung quanh. Thực tế, bạn nghe thấy hết nhưng không thể nói hoặc ra “ám hiệu” cho người thân rằng mình không hề hôn mê.

23 năm “mắc kẹt”

Đó chính xác là những gì đã xảy ra với anh Ron Houben, người Bỉ. Suốt 23 năm, anh đã bị liệt oan vào nhóm bệnh nhân “tồn tại thực vật”.

Từng là người yêu võ thuật và mê lướt sóng, cuộc đời của Houben đã bước sang ngã rẽ khác sau một tai nạn xe hơi nghiêm trọng vào năm 1983. Vụ tai nạn khiến anh bị liệt hoàn toàn.

Houben kể lại rằng anh đã kinh hoàng tột độ khi tỉnh dậy sau vụ tai nạn và thấy mình đánh mất khả năng kiểm soát cơ thể. Điều đáng sợ là không ai biết anh vẫn đang tỉnh táo, nghe và cảm nhận hết được mọi việc.

Ban đầu các bác sĩ chẩn đoán Houben bị hôn mê sâu. Rồi họ xếp anh vào nhóm “tồn tại thực vật”. Các bác sĩ đã mất hy vọng bởi Houben hoàn toàn không có phản ứng với các kích thích như tiếng vỗ tay lớn và giọng nói quen thuộc của người thân.

“Tôi đã cố hét lên nhưng chẳng ai nghe thấy gì” - Houben tâm sự với tờ Spiegel sau khi “tỉnh giấc” - “Tôi trở thành nhân chứng của sự khổ đau mà chính bản thân mình phải gánh chịu khi các bác sĩ và y tá cố gắng nói chuyện với tôi cho tới lúc tất cả họ đều bỏ cuộc”.

Ban đầu Houben tức điên lên, oán hận tất cả. Rồi anh cũng chấp nhận số phận, học cách thích ứng. Trong suốt giai đoạn “bị giam cầm trong thể xác”, Houben giết thời gian bằng cách học thiền và chìm vào giấc mơ. “Tôi mơ về một cuộc sống tốt hơn. Thất vọng chỉ là một từ quá nhỏ để mô tả những gì tôi đã cảm thấy” - anh kể.

Phát hiện bất ngờ

Suốt mấy chục năm ấy, người thân của Houben không chấp nhận kết quả chẩn đoán của bác sĩ. Mẹ anh, bà Fina, từng bỏ tiền đưa con sang Mỹ 5 lần để kiểm tra. Nỗ lực cứu con đã đưa người mẹ đau khổ tới với vị cứu tinh, tiến sĩ Steven Laureys, chuyên gia thần kinh tại Bệnh viện Đại học Liege (Bỉ). Laureys cho Houben trải qua một cuộc kiểm tra não đặc biệt. “Chúng tôi thấy não của bệnh nhân hoàn toàn bình thường” - nhà thần kinh học Audrey Vanhaudenhuyse, cộng sự của Laureys, nói.

Gia đình và các bác sĩ liền tìm cách thiết lập một đường dây giao tiếp với Houben. Sự đột phá đã diễn ra khi anh có thể trả lời các câu hỏi có/không bằng cách nhích nhẹ bàn chân để nhấn vào một thiết bị máy tính do nhóm của Laureys chế tạo. Câu trả lời sau đó được hiện trên màn hình. Kể từ đấy, tình trạng của Houben được chẩn đoán là “hội chứng bị giam trong thể xác” - bệnh nhân không tài nào thể hiện được rằng họ vẫn đang tỉnh táo.

Hiện Houben đã có thể giao tiếp với thế giới bên ngoài dễ dàng hơn nhiều nhờ ngón tay anh được gắn một bàn phím đặc biệt. “Tôi không bao giờ quên cái ngày người ta phát hiện ra việc tôi đã bị chẩn đoán sai. Tôi như được sinh ra lần thứ hai vậy” - Houben gõ vào bàn phím viết lên dòng chữ này tại cơ sở chăm sóc đặc biệt nằm ở phía Đông thủ đô Brussels.

Tuần này, các nhà nghiên cứu sẽ lên tiếng về trường hợp của Houben nhằm thu hút sự chú ý của thế giới tới số phận những người bị chẩn đoán và xếp nhầm vào nhóm “tồn tại thực vật”. Tiến sĩ Laureys và cộng sự đã tiến hành nghiên cứu kéo dài 16 tháng trên cơ thể những bệnh nhân hôn mê sâu và phát hiện ra rằng, 41% số người bị coi là “sống như cây cỏ” vẫn thể hiện các dấu hiệu tỉnh táo về tri giác.

Đây là kết quả hết sức bất ngờ và có ảnh hưởng lớn về mặt y học cũng như đạo đức. Nguyên nhân do các bệnh nhân sống thực vật bị xem là không còn có cơ hội phục hồi và đôi khi người ta được cho phép tắt các máy trợ giúp cuộc sống để họ “siêu thoát”. “Sự chẩn đoán sai có thể dẫn tới những hậu quả khôn lường, đặc biệt trong các quyết định liên quan tới việc sống chết” - tiến sĩ Laureys nói.

Không từ bỏ hy vọng

Houben hiện vẫn đang bị liệt và phải được các y tá chuyên nghiệp chăm sóc. Nhưng cuộc sống của anh giờ đã khá hơn trước rất nhiều. Giường của Houben đã được bố trí thêm một giá giữ sách đặc biệt để anh có thể nằm đọc. “Giờ tôi có thể đọc sách suốt ngày và liên lạc với bạn bè bằng máy tính. Ai cũng biết rằng tôi vẫn chưa chết” - anh đùa vui.

Houben thổ lộ rằng trong khoảng thời gian hơn 20 năm qua, anh biết tin cha mất nhưng cũng không thể hiện được bất kỳ cảm xúc đau đớn nào. Gần đây Houben đã được đưa tới mộ cha, viết cho ông một lá thư. Trong chuyến thăm ấy, Houben nhắm mắt suốt nửa tiếng đồng hồ để thể hiện nỗi buồn bởi bệnh tật đã cướp mất ở anh khả năng khóc.

Hiện có ít hy vọng rằng tình trạng thể xác của Houben sẽ khá hơn. Nhưng người mẹ 73 tuổi của anh cho biết sẽ không bỏ cuộc: “Chúng tôi sẽ tiếp tục tìm kiếm hy vọng, như từng làm trong suốt 23 năm”./.

(TT&VH/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục