Hoàn thiện quy định kinh tế-xã hội trong Hiến pháp

Các nhà nghiên cứu, nhà khoa học tập trung góp ý những nội dung lớn trong dự thảo sửa đổi Hiến pháp về mô hình kinh tế, chế độ sở hữu.
Sáng 15/3, tại Hà Nội, Viện Khoa học pháp lý, Viện Nghiên cứu lập pháp và Chương trình phát triển Liên hợp quốc phối hợp tổ chức tọa đàm góp ý hoàn thiện các quy định trong dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 về kinh tế-xã hội.

Chủ trì Tọa đàm, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nhấn mạnh việc sửa đổi Hiến pháp năm 1992 là công việc lớn, hệ trọng của Đảng, Nhà nước và của cả dân tộc. Việc sửa đổi Hiến pháp phải đáp ứng được yêu cầu phát triển của đất nước, vì lợi ích của nhân dân. Tại cuộc tọa đàm, các nhà nghiên cứu, nhà khoa học tập trung góp ý vào những nội dung lớn trong dự thảo sửa đổi Hiến pháp về mô hình kinh tế, chế độ sở hữu...

Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 (Dự thảo) quy định: Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ trên cơ sở phát huy nội lực, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế; đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; phát triển kinh tế kết hợp chặt chẽ, hài hòa với phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo vệ môi trường.

Dự thảo khẳng định, nền kinh tế Việt Nam là nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa với nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế. Các thành phần kinh tế đều là bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế quốc dân, cùng phát triển lâu dài, hợp tác, bình đẳng và cạnh tranh theo pháp luật.

Về vai trò của Nhà nước đối với nền kinh tế, Dự thảo nêu rõ: Nhà nước xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế, bảo đảm cho nền kinh tế vận hành theo quy luật thị trường; thực hiện sự phân công, phân cấp quản lý nhà nước giữa các ngành, các cấp, thúc đẩy liên kết kinh tế vùng, bảo đảm phát triển hợp lý, hài hòa giữa các vùng, địa phương và tính thống nhất của nền kinh tế quốc dân.

Ý kiến của các chuyên gia cho rằng các nội dung về chế độ kinh tế, chế độ sở hữu trong Dự thảo đã có những sửa đổi, bổ sung rất cơ bản và đúng hướng, phù hợp với lý luận và thực tiễn. Đặc biệt, việc Dự thảo không nêu cụ thể tên và vai trò của các thành phần kinh tế được các chuyên gia ghi nhận là một trong trong thay đổi rất quan trọng trong sửa đổi Hiến pháp lần này. Những sửa đổi này sẽ góp phần bảo đảm các thành phần kinh tế được đối xử bình đẳng trên mọi phương diện.

Tuy nhiên, một số ý kiến cũng cho rằng, quy định về thành phần kinh tế như Dự thảo là chưa cụ thể. Khái niệm thành phần kinh tế mới chỉ được nhắc đến một cách sơ lược tại Điều 54 và toàn bộ Dự thảo không có quy định nào khác dẫn chiếu đến khái niệm này. Để bảo đảm tính khái quát và tính dự báo cao đối với các xu hướng phát triển kinh tế, các ý kiến này đề nghị cân nhắc việc sử dụng khái niệm thành phần kinh tế trong Dự thảo.

Bên cạnh đó, cần cân nhắc bổ sung làm rõ nội hàm chế độ sở hữu toàn dân để làm rõ chủ sở hữu, đại diện chủ sở hữu, chủ thể quản lý nhà nước của Nhà nước; làm rõ các cấp chính quyền với việc ghi nhận sở hữu của chính quyền Trung ương và chính quyền địa phương, từng bước làm rõ chủ sở hữu toàn dân.

Một số ý kiến cũng đề nghị cần xác định rõ hơn vai trò điều tiết của Nhà nước theo hướng tôn trọng các quy luật khách quan của nền kinh tế thị trường, coi đó là yêu cầu tự điều tiết của nền kinh tế. Nhà nước chỉ can thiệp nhằm điều tiết, bảo đảm cạnh tranh, công bằng, phúc lợi xã hội, cân đối giữa phát triển và bảo vệ môi trường, tiết kiệm nguồn tài nguyên thiên nhiên./.

Quỳnh Hoa (TTXVN)

Tin cùng chuyên mục