Nhiều doanh nghiệp đang hồ hởi đón nhận thông tin Chính phủ sẽ kéo dài thời gian hỗ trợ lãi suất đến hết quý I/2010, dù mức lãi suất chỉ còn 2%.
Tuy nhiên, không ít nhà ban hành chính sách và doanh nghiệp quan ngại về vấn đề làm thế nào để vốn hỗ trợ đến được đúng đối tượng thụ hưởng.
Kéo dài bao lâu thì đủ?
Nhiều doanh nghiệp rất phấn khởi với chương trình kéo dài thời gian hỗ trợ lãi suất của Chính phủ. Vì tính cả những tháng còn lại của năm 2009 thì khoảng thời gian hỗ trợ sẽ kéo dài gần 6 tháng.
Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia Lê Đức Thúy, cho biết những biện pháp hỗ trợ thêm cho nền kinh tế nhằm tạo bước đệm, tránh cú sốc khi gói kích cầu thứ nhất hết hiệu lực, để nền kinh tế tăng trưởng bền vững hơn.
Cùng bàn về vấn đề này, ông Võ Trí Thành, Viện phó Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế Trung ương, cho biết tiếp tục hỗ trợ vừa giúp doanh nghiệp giảm sốc, lại không quá lo lắng về thời gian trả nợ, đồng thời không bị áp lực chi phí vốn tăng đột ngột.
Một trong những điểm đáng chú ý trong lần hỗ trợ lãi suất này, mức hỗ trợ giảm còn 2% thay vì 4% như hiện nay.
Theo Hiệp hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ, kéo dài thời gian hỗ trợ và giảm hỗ trợ lãi suất xuống 2% là hợp lý. Nếu rút hỗ trợ ngay, họ sẽ bị hẫng vì vốn ít, sức cạnh tranh thấp.
Ngoài vốn, cũng cần tạo môi trường, tạo điều kiện tốt để doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, như tìm thị trường, xúc tiến thương mại, giảm thủ tục hành chính, nâng cao trình độ kỹ thuật, cải thiện hạ tầng…
Tuy nhiên, một trong những mối quan tâm của doanh nghiệp là nếu tính theo thời gian, lần hỗ trợ này chỉ vẻn vẹn 3 tháng đầu năm 2010.
Bà Lê Hải Liễu, Giám đốc Công ty gỗ Đức Thành cho rằng: “Việc Chính phủ kéo dài thời gian hỗ trợ sẽ giúp Đức Thành tiếp tục đẩy mạnh sản xuất, tăng năng lực cạnh tranh, tiết kiệm được chi phí đầu vào, làm cho giá thành sản phẩm cạnh tranh hơn. Tuy nhiên, thời gian hỗ trợ thêm 3 tháng là hơi ngắn”.
Trong khi đó, ông Mai Huy Tân, Giám đốc Công ty cổ phần Đức Việt lại nêu quan điểm, lúc này, doanh nghiệp đang trong giai đoạn hồi sức lại được thêm “liều thuốc bổ”, kéo dài thời gian hỗ trợ thêm 3 tháng nữa thì doanh nghiệp sẽ phục hồi nhanh hơn.
“Tuy nhiên, liều thuốc nào cũng chỉ dùng vừa phải. Nếu chương trình hỗ trợ kéo dài thì sẽ gây bất bình đẳng giữa các doanh nghiệp. Vì vậy, thời gian hỗ trợ thêm 3 tháng là hợp lý. Đây chỉ là vay vốn lưu động, nếu muốn đầu tư sản xuất thì doanh nghiệp phải vay chương trình dài hạn”, ông Tân cho biết thêm.
Khó chọn đối tượng
Một yếu tố quan trọng hơn mà gói kích thích kinh tế mở rộng phải tính đến là đối tượng được thụ hưởng. Nhiều người cho rằng điểm yếu của gói kích thích kinh tế hiện nay cũng đang nằm ở chỗ này. Phần lớn đối tượng tiếp cận được hỗ trợ lãi suất là các doanh nghiệp lớn, còn các doanh nghiệp vừa và nhỏ thì vẫn kêu khó tiếp cận nguồn tín dụng ngân hàng.
Theo lãnh đạo một ngân hàng thương mại, cách thức cho vay, hỗ trợ lãi suất sẽ không thay đổi. Khó nhất là xác định đối tượng sau khi thu hẹp đối tượng. Doanh nghiệp nào sẽ hỗ trợ tiếp, doanh nghiệp nào không được phải có hướng dẫn cụ thể.
Trong thời gian qua, giá chứng khoán tăng gấp đôi, bất động sản tăng mạnh trong khi sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, xuất khẩu… đều không đạt như kỳ vọng, điều đó khiến nhiều người không khỏi đặt ra câu hỏi: Phải chăng một phần tiền hỗ trợ lãi suất không được hỗ trợ đúng đối tượng mà chạy vào các kênh đầu tư ngắn hạn?
Theo ông Nguyễn Minh Phong, Trưởng phòng Nghiên cứu kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế-xã hội Hà Nội, gói hỗ trợ lãi suất 4% ít nhiều đã tạo ra hiện tượng các doanh nghiệp khai thác kẽ hở để có thể vay vốn với giá rẻ.
Điều này có thể làm gia tăng nợ khó đòi. Cần có một cuộc điều tra về khả năng trả nợ của các doanh nghiệp đã vay vốn kích cầu để phần nào đánh giá được hiệu quả của việc cho vay hỗ trợ lãi suất.
Nhiều chuyên gia kinh tế nhận định rằng để gói kích thích đi đúng đối tượng thì cần phải có cách hỗ trợ khác với hiện nay. Điểm cơ bản, phải thực sự hỗ trợ được doanh nghiệp khó khăn nhưng có tiềm năng, thứ hai không gây bất bình đẳng giữa doanh nghiệp và bất ổn vĩ mô./.
Tuy nhiên, không ít nhà ban hành chính sách và doanh nghiệp quan ngại về vấn đề làm thế nào để vốn hỗ trợ đến được đúng đối tượng thụ hưởng.
Kéo dài bao lâu thì đủ?
Nhiều doanh nghiệp rất phấn khởi với chương trình kéo dài thời gian hỗ trợ lãi suất của Chính phủ. Vì tính cả những tháng còn lại của năm 2009 thì khoảng thời gian hỗ trợ sẽ kéo dài gần 6 tháng.
Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia Lê Đức Thúy, cho biết những biện pháp hỗ trợ thêm cho nền kinh tế nhằm tạo bước đệm, tránh cú sốc khi gói kích cầu thứ nhất hết hiệu lực, để nền kinh tế tăng trưởng bền vững hơn.
Cùng bàn về vấn đề này, ông Võ Trí Thành, Viện phó Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế Trung ương, cho biết tiếp tục hỗ trợ vừa giúp doanh nghiệp giảm sốc, lại không quá lo lắng về thời gian trả nợ, đồng thời không bị áp lực chi phí vốn tăng đột ngột.
Một trong những điểm đáng chú ý trong lần hỗ trợ lãi suất này, mức hỗ trợ giảm còn 2% thay vì 4% như hiện nay.
Theo Hiệp hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ, kéo dài thời gian hỗ trợ và giảm hỗ trợ lãi suất xuống 2% là hợp lý. Nếu rút hỗ trợ ngay, họ sẽ bị hẫng vì vốn ít, sức cạnh tranh thấp.
Ngoài vốn, cũng cần tạo môi trường, tạo điều kiện tốt để doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, như tìm thị trường, xúc tiến thương mại, giảm thủ tục hành chính, nâng cao trình độ kỹ thuật, cải thiện hạ tầng…
Tuy nhiên, một trong những mối quan tâm của doanh nghiệp là nếu tính theo thời gian, lần hỗ trợ này chỉ vẻn vẹn 3 tháng đầu năm 2010.
Bà Lê Hải Liễu, Giám đốc Công ty gỗ Đức Thành cho rằng: “Việc Chính phủ kéo dài thời gian hỗ trợ sẽ giúp Đức Thành tiếp tục đẩy mạnh sản xuất, tăng năng lực cạnh tranh, tiết kiệm được chi phí đầu vào, làm cho giá thành sản phẩm cạnh tranh hơn. Tuy nhiên, thời gian hỗ trợ thêm 3 tháng là hơi ngắn”.
Trong khi đó, ông Mai Huy Tân, Giám đốc Công ty cổ phần Đức Việt lại nêu quan điểm, lúc này, doanh nghiệp đang trong giai đoạn hồi sức lại được thêm “liều thuốc bổ”, kéo dài thời gian hỗ trợ thêm 3 tháng nữa thì doanh nghiệp sẽ phục hồi nhanh hơn.
“Tuy nhiên, liều thuốc nào cũng chỉ dùng vừa phải. Nếu chương trình hỗ trợ kéo dài thì sẽ gây bất bình đẳng giữa các doanh nghiệp. Vì vậy, thời gian hỗ trợ thêm 3 tháng là hợp lý. Đây chỉ là vay vốn lưu động, nếu muốn đầu tư sản xuất thì doanh nghiệp phải vay chương trình dài hạn”, ông Tân cho biết thêm.
Khó chọn đối tượng
Một yếu tố quan trọng hơn mà gói kích thích kinh tế mở rộng phải tính đến là đối tượng được thụ hưởng. Nhiều người cho rằng điểm yếu của gói kích thích kinh tế hiện nay cũng đang nằm ở chỗ này. Phần lớn đối tượng tiếp cận được hỗ trợ lãi suất là các doanh nghiệp lớn, còn các doanh nghiệp vừa và nhỏ thì vẫn kêu khó tiếp cận nguồn tín dụng ngân hàng.
Theo lãnh đạo một ngân hàng thương mại, cách thức cho vay, hỗ trợ lãi suất sẽ không thay đổi. Khó nhất là xác định đối tượng sau khi thu hẹp đối tượng. Doanh nghiệp nào sẽ hỗ trợ tiếp, doanh nghiệp nào không được phải có hướng dẫn cụ thể.
Trong thời gian qua, giá chứng khoán tăng gấp đôi, bất động sản tăng mạnh trong khi sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, xuất khẩu… đều không đạt như kỳ vọng, điều đó khiến nhiều người không khỏi đặt ra câu hỏi: Phải chăng một phần tiền hỗ trợ lãi suất không được hỗ trợ đúng đối tượng mà chạy vào các kênh đầu tư ngắn hạn?
Theo ông Nguyễn Minh Phong, Trưởng phòng Nghiên cứu kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế-xã hội Hà Nội, gói hỗ trợ lãi suất 4% ít nhiều đã tạo ra hiện tượng các doanh nghiệp khai thác kẽ hở để có thể vay vốn với giá rẻ.
Điều này có thể làm gia tăng nợ khó đòi. Cần có một cuộc điều tra về khả năng trả nợ của các doanh nghiệp đã vay vốn kích cầu để phần nào đánh giá được hiệu quả của việc cho vay hỗ trợ lãi suất.
Nhiều chuyên gia kinh tế nhận định rằng để gói kích thích đi đúng đối tượng thì cần phải có cách hỗ trợ khác với hiện nay. Điểm cơ bản, phải thực sự hỗ trợ được doanh nghiệp khó khăn nhưng có tiềm năng, thứ hai không gây bất bình đẳng giữa doanh nghiệp và bất ổn vĩ mô./.
(Báo Tin tức/Vietnam+)