Nhân dịp Đại hội đồng lần thứ 31 Hội đồng Liên Nghị viện Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (AIPA-31) và Diễn đàn nhân dân ASEAN 6 (APF 6) được tổ chức tại Hà Nội, ông Vũ Xuân Hồng, đại biểu Quốc hội, Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, đã có cuộc trao đổi về vai trò của AIPA và các tổ chức nhân dân trong việc thúc đẩy tình đoàn kết hữu nghị và hợp tác giữa các nước trong khu vực ASEAN.
Những trụ cột khác nhau nhưng đều vì mục tiêu hướng về nhân dân
Năm 2010 là năm Việt Nam là Chủ tịch ASEAN và tổ chức Đại hội đồng AIPA lần thứ 31, tiếp sau đó là Diễn đàn nhân dân ASEAN lần thứ 6. Cùng với các thiết chế về mặt nhà nước, ASEAN (kênh chính phủ), AIPA (kênh Nghị viện), các tổ chức nhân dân của các nước ASEAN cũng tập hợp lại để bàn bạc và trao đổi về những vấn đề có tính chất liên quan tới khu vực.
Cùng với diễn đàn của AIPA, cũng như những hoạt động của ASEAN và các hoạt động liên quan, diễn đàn nhân dân của các nước ASEAN lần thứ 6 có chủ đề là “Đoàn kết và hành động vì một ASEAN hướng về nhân dân.”
Chủ đề này đã bao hàm tất cả những mục tiêu, nội dung, tinh thần của Diễn đàn nhân dân. Khi chúng ta xây dựng Hiến chương ASEAN và tích cực chuẩn bị tiến tới xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 dựa trên ba trụ cột: chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội, những trụ cột này đều vì mục tiêu hướng về nhân dân.
Chính phủ các nước phát triển đất nước của mình trên các lĩnh vực chính trị, ngoại giao, kinh tế, khoa học, giáo dục, văn hóa… đồng thời thúc đẩy sự đoàn kết và hợp tác của cả khối ASEAN.
Còn về phía các tổ chức nghị viện, hướng tới việc làm thế nào thông qua những bộ luật thúc đẩy phát triển mỗi nước và liên kết nghị viện các nước đóng vai trò có tính chất thiết thực hơn, chủ động và hiệu quả hơn trong quá trình xây dựng các nước ASEAN.
Tất cả đều hướng về nhân dân. Vị trí, vai trò của nhân dân các nước ASEAN rất quan trọng. Vấn đề đặt ra là củng cố tình đoàn kết, hữu nghị, củng cố mối quan hệ hợp tác giữa nhân dân các nước để thực hiện được những vấn đề đã nêu ra trong Hiến chương của ASEAN và tiến tới xây dựng Cộng đồng ASEAN đoàn kết, phát triển thịnh vượng từ năm 2015 trở đi.
Diễn đàn nhân dân có nhiệm vụ rất quan trọng, trao đổi, bàn bạc những vấn đề quan trọng nhân dân có thể làm được, nói lên ý chí nguyện vọng của nhân dân, để nhân dân ủng hộ chính phủ, mặt khác có thể nêu lên được những khuyến nghị đối với chính phủ, quốc hội các nước ASEAN trong việc tăng cường vai trò, vị trí của ASEAN hướng về nhân dân.
Đại hội đồng AIPA quan tâm đến những vấn đề thiết thân của nhân dân ASEAN
Tôi cho rằng AIPA với quá trình trưởng thành và phát triển của mình đã có những cố gắng, nỗ lực, đổi mới cả về mục tiêu, cách tổ chức, nội dung để gần dân hơn, đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân các nước ASEAN hơn.
Đặc biệt, với tinh thần xây dựng một cộng đồng ASEAN hướng về nhân dân, các đại biểu quốc hội, các nghị sĩ là những người do dân bầu ra đã gần với quần chúng hơn, hiểu được tâm tư nguyện vọng của quần chúng nhân dân nước mình và đồng thời trong khả năng của mình, ở mỗi nước đã cố gắng để tạo ra một khuôn khổ pháp lý thuận lợi cho phát triển đất nước đó. Tuy nhiên, sự liên kết các nghị viện với nhau cần phải được tăng cường hơn nữa.
Các hội nghị trước đây còn đi vào những vấn đề chung và các nghị quyết của AIPA không mang tính chất ràng buộc.
Các đề xuất sáng kiến của AIPA cũng chưa được phối hợp và hài hòa với các quyết định của ASEAN. Do đó, một trong những nhiệm vụ, mục tiêu, sáng kiến của Việt Nam trong năm Chủ tịch AIPA là làm thế nào tạo ra một bước đột phá mới trong nhận thức về vai trò của AIPA.
Thứ hai là nên có những cải tổ nhất định về phương thức làm việc cho thiết thực hơn. Thứ ba là mỗi nghị quyết của AIPA mang tính hiệu quả, mang tính ràng buộc, có tính chất hài hòa hơn nữa để khả thi trong tổ chức thực hiện với các nước ASEAN.
Đây là một quá trình tiệm tiến, phải từ từ do các nước trong khối có thể chế chính trị, con đường phát triển khác nhau. Do đó cần phải có sự hài hòa, phối hợp để đạt mục tiêu chung là xây dựng một cộng đồng từ 2015 và cho những năm sau.
Để đạt được mục tiêu của mình, bản thân AIPA phải cải tổ một cách mạnh mẽ để trở thành một công cụ, một thiết chế đóng góp vào sự phát triển của ASEAN trong tương lai, đặc biệt là hướng về dân một cách mạnh mẽ và tập trung hơn.
Đoàn kết, hữu nghị, cùng nhau xây dựng Cộng đồng ASEAN
Trước đây, nhân dân các nước ASEAN từng bị các lực lượng đế quốc, thực dân chia rẽ. Tuy nhiên hòa bình đã lập lại ở các nước ASEAN trong mấy thập kỷ qua. Bằng nỗ lực chung, chúng ta đã có những cố gắng để đoàn kết hợp tác, hữu nghị cùng nhau phát triển hướng tới tương lai xây dựng một cộng đồng ASEAN.
Nguyện vọng của nhân dân Việt Nam và nhân dân các nước ASEAN là cùng nhau hướng về tương lai. Tôi cho rằng cần tích cực và tăng cường đẩy mạnh quan hệ đối ngoại nhân dân giữa Việt Nam và các nước để xây dựng cơ sở quần chúng, nền tảng nhân dân cho một nội khối trong tương lai mà chúng ta kỳ vọng.
Đối ngoại nhân dân với tinh thần ASEAN hướng về nhân dân phải tìm ra được những nội hàm và những nội dung, phương thức hoạt động phù hợp của mình để hỗ trợ cho những nỗ lực của chính phủ, hỗ trợ cho những nỗ lực của Quốc hội, của những nhà đầu tư, giới kinh doanh và các tổ chức khác.
Chúng ta cần xây dựng, tạo điều kiện để nhân dân các nước đoàn kết hơn, tăng cường giao lưu là điều rất quan trọng. Chúng ta có thể có nhiều hình thức khác nhau cả về song phương, đa phương, cả tiểu vùng, khu vực, cả sự hợp tác với bên ngoài, làm thế nào để vai trò của nhân dân đậm hơn, có tính chất phối hợp tốt hơn, tích cực cũng như xây dựng hơn trong tương lai./.
Những trụ cột khác nhau nhưng đều vì mục tiêu hướng về nhân dân
Năm 2010 là năm Việt Nam là Chủ tịch ASEAN và tổ chức Đại hội đồng AIPA lần thứ 31, tiếp sau đó là Diễn đàn nhân dân ASEAN lần thứ 6. Cùng với các thiết chế về mặt nhà nước, ASEAN (kênh chính phủ), AIPA (kênh Nghị viện), các tổ chức nhân dân của các nước ASEAN cũng tập hợp lại để bàn bạc và trao đổi về những vấn đề có tính chất liên quan tới khu vực.
Cùng với diễn đàn của AIPA, cũng như những hoạt động của ASEAN và các hoạt động liên quan, diễn đàn nhân dân của các nước ASEAN lần thứ 6 có chủ đề là “Đoàn kết và hành động vì một ASEAN hướng về nhân dân.”
Chủ đề này đã bao hàm tất cả những mục tiêu, nội dung, tinh thần của Diễn đàn nhân dân. Khi chúng ta xây dựng Hiến chương ASEAN và tích cực chuẩn bị tiến tới xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 dựa trên ba trụ cột: chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội, những trụ cột này đều vì mục tiêu hướng về nhân dân.
Chính phủ các nước phát triển đất nước của mình trên các lĩnh vực chính trị, ngoại giao, kinh tế, khoa học, giáo dục, văn hóa… đồng thời thúc đẩy sự đoàn kết và hợp tác của cả khối ASEAN.
Còn về phía các tổ chức nghị viện, hướng tới việc làm thế nào thông qua những bộ luật thúc đẩy phát triển mỗi nước và liên kết nghị viện các nước đóng vai trò có tính chất thiết thực hơn, chủ động và hiệu quả hơn trong quá trình xây dựng các nước ASEAN.
Tất cả đều hướng về nhân dân. Vị trí, vai trò của nhân dân các nước ASEAN rất quan trọng. Vấn đề đặt ra là củng cố tình đoàn kết, hữu nghị, củng cố mối quan hệ hợp tác giữa nhân dân các nước để thực hiện được những vấn đề đã nêu ra trong Hiến chương của ASEAN và tiến tới xây dựng Cộng đồng ASEAN đoàn kết, phát triển thịnh vượng từ năm 2015 trở đi.
Diễn đàn nhân dân có nhiệm vụ rất quan trọng, trao đổi, bàn bạc những vấn đề quan trọng nhân dân có thể làm được, nói lên ý chí nguyện vọng của nhân dân, để nhân dân ủng hộ chính phủ, mặt khác có thể nêu lên được những khuyến nghị đối với chính phủ, quốc hội các nước ASEAN trong việc tăng cường vai trò, vị trí của ASEAN hướng về nhân dân.
Đại hội đồng AIPA quan tâm đến những vấn đề thiết thân của nhân dân ASEAN
Tôi cho rằng AIPA với quá trình trưởng thành và phát triển của mình đã có những cố gắng, nỗ lực, đổi mới cả về mục tiêu, cách tổ chức, nội dung để gần dân hơn, đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân các nước ASEAN hơn.
Đặc biệt, với tinh thần xây dựng một cộng đồng ASEAN hướng về nhân dân, các đại biểu quốc hội, các nghị sĩ là những người do dân bầu ra đã gần với quần chúng hơn, hiểu được tâm tư nguyện vọng của quần chúng nhân dân nước mình và đồng thời trong khả năng của mình, ở mỗi nước đã cố gắng để tạo ra một khuôn khổ pháp lý thuận lợi cho phát triển đất nước đó. Tuy nhiên, sự liên kết các nghị viện với nhau cần phải được tăng cường hơn nữa.
Các hội nghị trước đây còn đi vào những vấn đề chung và các nghị quyết của AIPA không mang tính chất ràng buộc.
Các đề xuất sáng kiến của AIPA cũng chưa được phối hợp và hài hòa với các quyết định của ASEAN. Do đó, một trong những nhiệm vụ, mục tiêu, sáng kiến của Việt Nam trong năm Chủ tịch AIPA là làm thế nào tạo ra một bước đột phá mới trong nhận thức về vai trò của AIPA.
Thứ hai là nên có những cải tổ nhất định về phương thức làm việc cho thiết thực hơn. Thứ ba là mỗi nghị quyết của AIPA mang tính hiệu quả, mang tính ràng buộc, có tính chất hài hòa hơn nữa để khả thi trong tổ chức thực hiện với các nước ASEAN.
Đây là một quá trình tiệm tiến, phải từ từ do các nước trong khối có thể chế chính trị, con đường phát triển khác nhau. Do đó cần phải có sự hài hòa, phối hợp để đạt mục tiêu chung là xây dựng một cộng đồng từ 2015 và cho những năm sau.
Để đạt được mục tiêu của mình, bản thân AIPA phải cải tổ một cách mạnh mẽ để trở thành một công cụ, một thiết chế đóng góp vào sự phát triển của ASEAN trong tương lai, đặc biệt là hướng về dân một cách mạnh mẽ và tập trung hơn.
Đoàn kết, hữu nghị, cùng nhau xây dựng Cộng đồng ASEAN
Trước đây, nhân dân các nước ASEAN từng bị các lực lượng đế quốc, thực dân chia rẽ. Tuy nhiên hòa bình đã lập lại ở các nước ASEAN trong mấy thập kỷ qua. Bằng nỗ lực chung, chúng ta đã có những cố gắng để đoàn kết hợp tác, hữu nghị cùng nhau phát triển hướng tới tương lai xây dựng một cộng đồng ASEAN.
Nguyện vọng của nhân dân Việt Nam và nhân dân các nước ASEAN là cùng nhau hướng về tương lai. Tôi cho rằng cần tích cực và tăng cường đẩy mạnh quan hệ đối ngoại nhân dân giữa Việt Nam và các nước để xây dựng cơ sở quần chúng, nền tảng nhân dân cho một nội khối trong tương lai mà chúng ta kỳ vọng.
Đối ngoại nhân dân với tinh thần ASEAN hướng về nhân dân phải tìm ra được những nội hàm và những nội dung, phương thức hoạt động phù hợp của mình để hỗ trợ cho những nỗ lực của chính phủ, hỗ trợ cho những nỗ lực của Quốc hội, của những nhà đầu tư, giới kinh doanh và các tổ chức khác.
Chúng ta cần xây dựng, tạo điều kiện để nhân dân các nước đoàn kết hơn, tăng cường giao lưu là điều rất quan trọng. Chúng ta có thể có nhiều hình thức khác nhau cả về song phương, đa phương, cả tiểu vùng, khu vực, cả sự hợp tác với bên ngoài, làm thế nào để vai trò của nhân dân đậm hơn, có tính chất phối hợp tốt hơn, tích cực cũng như xây dựng hơn trong tương lai./.
Hoàng Thị Hoa (TTXVN/Vietnam+)