Sự ngụy tạo của hành động "hạ người để tôn mình"

"Không có đơn vị thành viên nào của Phát hành Báo chí Việt Nam lại có được số liệu khi Hội chưa có tập hợp và đưa ra công khai các số liệu."
Phóng viên Vietnam+ đã có cuộc trao đổi với những người đứng đầu các cơ quan báo chí  về việc Liên đoàn các nhà xuất bản có định kỳ Quốc tế (FIPP) công bố các thông tin sai sự thật trên cuốn sách World Magazine Trends 2009/2010 (WMT 2009/2010).

Ông Hoàng Đại Thanh - Tổng Biên tập Tạp chí Thời Trang Trẻ: Tất cả các bên liên quan phải có trách nhiệm bác bỏ và đấu tranh

Bản báo cáo của FIPP gần đây khẳng định đã sử dụng số liệu do Hiệp hội phát hành báo chí Việt Nam cung cấp. Tuy vậy, Chủ tịch Hiệp hội (Phó GS.TS Đào Duy Quát) ngay sau đó đã viết một bức thư gửi chủ tịch FIPP khẳng định việc Hiệp hội  Phát hành Báo chí Việt Nam không trao đổi với tổ chức FIPP hoặc bất cứ đơn vị nào khác các thông tin liên quan tới số liệu phát hành của các tạp chí.
 
Trong thư, chủ tịch Hiệp hội Phát hành báo chí Việt Nam chính thức phê phán và phản đối các thông tin sai lệch trong cuốn WMT 2009/2010 và khẳng định nếu tổ chức FIPP không cải chính thông tin như hiệp hội yêu cầu, hiệp hội sẽ tiến hành các bước phản ứng trước hành động này.

Theo đó, một là đăng tải rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng việc FIPP công bố thông tin sai lệch, trích dẫn nguồn thông tin ảo.

Hai là, chuẩn bị các thủ tục pháp lý thưa kiện về việc FIPP khẳng định rằng tổ chức này sử dụng thông tin của Hiệp hội, mà thực chất thông tin FIPP sử dụng hoàn toàn không phải do Hiệp hội công bố.

Theo tôi, việc FIPP đưa ra thông tin dựa vào một người tự xưng là “một thành viên của hiệp hội” mà không biết rõ tên, không cụ thể, cũng như việc FIPP thừa nhận rằng họ đã không hề tham khảo ý kiến và làm việc với các nhà xuất bản khác tại Việt Nam khi chuẩn bị bản báo cáo, đã chỉ rõ sự lộn xộn, tính không xác thực, không trung thực và phiến diện trong bản báo cáo của FIPP.
    
Trong hơn 10 năm qua, ngành truyền thông tại Việt Nam đã có những bước tiến rõ rệt. Bản báo cáo từ một tổ chức quốc tế như FIPP đáng ra phải là một sự bổ sung tích cực cho những tiến bộ của ngành xuất bản báo chí Việt Nam.

Thay vào đó, bản báo cáo này hiểu theo nghĩa xấu nhất, đã có tác động lôi kéo thị trường “tôn vinh” chỉ một nhà xuất bản “hung hăng” nhất trên thị trường xuất bản tạp chí; và hiểu theo mặt ít tiêu cực nhất, cũng đã có những nghiên cứu nghèo nàn, sơ sài, thiếu xác đáng và thể hiện rõ rằng không có kết quả hay thông tin số liệu nào trong bản báo cáo này đáng tin tưởng.      
    
Chúng tôi rất hoan nghênh những báo cáo mang tính chuyên nghiệp về thị trường truyền thông, xuất bản báo chí, tạp chí tại Việt Nam. Tuy vậy những báo cáo này cần phải công tâm, sử dụng nguồn thông tin cụ thể chính xác, và cần phải thể hiện sự chuyên nghiệp bằng cách làm việc với các nhà xuất bản liên quan được đề cập tới trong báo cáo trước khi đưa ra những thông tin về tạp chí của các nhà xuất bản này.

Khi những phân tích kỹ thuật bị lạm dụng cho một mục đích sai khác, không minh bạch hoặc do những động cơ cạnh tranh không lành mạnh, tất cả các bên liên quan sẽ có trách nhiệm bác bỏ bản báo cáo đó và đấu tranh cho một sự chuyên nghiệp hơn, minh bạch hơn.

Ông Lê Quốc Vinh - Tổng Giám đốc Tập đoàn truyền thông Le Group, Ủy viên thường vụ Hội Phát hành báo chí Việt Nam: FIPP phải chứng minh mình đã bị lợi dụng

Rất nhiều tạp chí của Việt Nam bị dẫn giải các số liệu không trung thực. Đây là sự sai lệch rất nguy hiểm. Bởi vì việc đưa thông tin không đúng sự thật này có thể gây ra tác hại nghiêm trọng. Thực tế, phạm vi “phủ sạp” hay nói cách khác là con số từ các địa điểm phát hành lớn hơn con số được đưa ra rất nhều.

Tôi phải khẳng định là thông tin sai lệch về số lượng báo chí phát hành sẽ gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng tới tuy tín của các tờ báo, tạp chí. Liền theo đó là sự thiệt hại không kể được về kinh tế nếu như các công ty quảng cáo căn cứ vào số liệu này để quyết định có quan hệ quảng cáo nữa hay không.

Như vậy sự sai lệch do thông tin xấu gây ra sẽ ảnh hưởng rất lớn với cả thị trường báo chí nói chung. Tôi tin rằng số liệu này sẽ không được tin cậy. Bởi vì theo ý kiến của tôi, đằng sau việc đưa ra con số phát hành này là có động thái cạnh tranh không lành mạnh. Đó là sự bịa đặt.

Còn về việc giải thích nguồn tin của FIPP là từ một thành viên của Hội phát hành báo chí Việt Nam cũng hết sức vô lý. Bởi vì hầu hết các cơ quan báo chí in đều là thành viên của Hội Phát hành Báo chí Việt Nam. Một đơn vị trong hàng trăm đơn vị như thế thì làm sao có thể đại diện. Cách giải thích của FIPP vì thế rất mơ hồ.

Và cũng không có đơn vị thành viên nào lại có được số liệu khi Hội chưa có tập hợp và đưa ra công khai các số liệu. Đó chỉ có thể hiểu được là sự ngụy tạo của một đơn vị nhằm hạ thấp các đơn vị khác để tôn mình lên.

Kiểu “chơi xấu” này nếu có đủ căn cứ thì cần đưa ra trước pháp luật. Sự “mượn oai”, mạo danh để gây tổn hại từ uy tín đến kinh tế này nếu làm đến cùng thì không còn là vi phạm Luật cạnh tranh nữa mà đã là vi phạm Luật hình sự.

Về con số thống kê trung bình số người đọc một ấn phẩm cũng rất buồn cười. Vì thực tế những tạp chí có giá bán cao thì việc người mua chia sẻ với những người khác là hết sức bình thường.

Tôi ví dụ như tờ Tuổi trẻ là tờ báo dù nhiều người đọc nhưng người ta không mua để đọc chung hay thay nhau đọc. Như vậy, tạp chí có giá bán càng cao thì càng có nhiều người đọc và cũng lưu giữ đọc lâu trong nhà, trong cửa hàng, trong cơ quan chứ không vội bỏ đi. Thế nên những con số thống kê trung bình số người đọc lại càng xa với thực tế.

Lâu nay, các công ty quảng cáo dựa trên thông số của TNS để quyết định việc ký hợp đồng. Tôi không nói là số liệu của công ty này hoàn toàn chính xác nhưng đó là một công ty độc lập nên theo các công ty quảng cáo là khá khách quan.  

Nếu hỏi về kiến nghị xử lý việc này thì tôi nghĩ rằng: FIPP đã đăng tải lại thông tin từ nguồn tin không chính thống. Lỗi của tổ chức này là không kiểm chứng thông tin. Theo tôi, để khắc phục và có trách nhiệm với thông tin của mình đưa ra thì FIPP phải có hành động chứng minh mình đã bị lợi dụng./.

Nguyễn Anh (Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục